Met Betsy naar Spanje

De oude dagen door Jan Sunlay

1963, Sties eerste visvracht naar Spanje. We waren de vis aan het laden in Trondheim bij Frionor om ze af te leveren in Madrid. Het was een lange weg daarheen. De afstand van Trondheim naar Madrid was ongeveer 3600 km. Spanje was onder het dictatuur van Generaal Franco. De grenswachten waren erg streng en het was moeilijk om toestemming te krijgen om met de trucks in Spanje te rijden. Politie en soldaten waren overal om je in de gaten te houden. Ze zeiden ook dat je moest oppassen met Franco’s naam te zeggen in een gesprek in een andere taal. Als je het toch deed had je kans dat de politie je oppakten en naar het politie bureau bracht om je te ondervragen.

In die tijd was er nog geen autoweg op de weg naar Madrid. Behalve op de Autobahn Hamburg – Bremen en ongeveer 20km buiten Parijs, moesten we overal op de ordinaire wegen rijden.

De wegen gingen dwars door steden en dorpen, niet eromheen zoals nu het geval is.

Toen de Autobahn stopte, net buiten Bremen, moesten we door de straten van het centrum rijden van steden als Antwerpen, Brussel, Parijs, etc. Soms hadden we twee uur nodig om door een grote stad te rijden.

De douane controleerde bij de Irun grens, dichtbij San Sebastian. We moesten er vroeg in de morgen zijn, als we dezelfde dag nog klaar wilden zijn met de controles bij de douane. Om tegen de douane beambte te zeggen dat we er waren, moesten we eerst 2km lopen vanaf de grens, naar Irun. Daarna moesten we weer terug lopen en wachten bij de grens. Na zijn “siësta” kwam de douane beambte, we noemde hem Speedy Gonzales, naar de grens op volle snelheid op zijn brommer met de papieren die we nodig hadden voor de douane. Nadat de douane alles had gecontroleerd, was Speedy Gonzales onze gids in de stad. Met zijn brommers als eerste, gevolgd door onze truck, reden we naar de dokter via een smalle weg, die de vracht controleerde, zodat er geen buitelandse ziektes het land in kwamen. De dokter vulde een zak met vis en zei “Buen Viaje.”

Na ongeveer 10 uur in Irun, gingen we Spanje in op weg naar Madrid. (foto links)

In Madrid hadden we alleen het adres van het kantoor van het bedrijf. We wisten het aflever adres niet. Het kantoor was in de binnenstad van Madrid. We parkeerden in een grote straat bij het kantoor, liepen naar binnen en vertelden dat we een truck met 20 ton vis buiten hadden staan.

De directeur nodigde ons uit in zijn kantoor. Hij luisterde naar ons toen we vertelde over de visvracht hiernaartoe. Nadat we dat verteld hadden, belde hij een restaurant in de buurt en meteen daarna kwam er een ober zijn kantoor binnen met eten voor ons. De directeur zei dat we eten nodig hadden na zoveel dagen in de truck.

Omdat we nog nooit eerder in Madrid waren geweest, zei hij dat we Madrid bij nacht moesten zien. Maar er waren een paar problemen zei hij:

“Vandaag is het de woensdag voor Pasen. Morgen zijn de meeste winkels gesloten, dus zouden jullie 33km buiten Madrid moeten lossen. Als jullie dat vandaag doen, hebben jullie geen tijd om’s avonds de stad in te gaan. Hoe is het trouwens met de vis? Is het in een goede conditie?”

We vertelden hem dat de vis een temperatuur had van 22 graden onder nul en dat dat de hele weg vanaf Noorwegen zo was. Toen zei hij:

“De koelopslag is morgen ook dicht, maar ik zorg ervoor dat jullie toch morgen kunnen lossen. Jullie kunnen je trucks hier om de hoek parkeren. Ik neem de verantwoordelijk op me voor de vis. Ik zorg er ook voor dat jullie een hotelkamer krijgen en dan kunnen jullie ‘s avonds Madrid zien. Jullie moeten wel beloven dat jullie morgen ochtend om 7 uur bij de trucks staan. Dan zorg ik ervoor dat een van mijn mannen jullie naar de koelopslag brengt.”

De directeur boekte een kamer in een hotel, zorgde voor een taxi en wenste ons een goede tijd hier. En zo zagen we Madrid bij nacht.

Tegenwoordig zie je bijna niemand meer die tijd heeft om zo’n gunst te doen, zoals ze deden in die goede oude tijd.

Klaar om olie te vervangen. (Foto onder)

Bij de motor van de Scania Vabis Super, moesten we elke 5000km de olie vervangen. De afstand van Trondheim – Madrid – Trondheim was ongeveer 7200km. De juiste olie voor de motor was niet verkrijgbaar in Spanje of Frankrijk, dus moesten we een bak met 20 liter olie in Noorwegen kopen, die we dan op het dak van de truck bonden.

Meestal vervingen we de olie op de terugweg naar de Spaanse grens, in de bergen tussen Madrid en Burgos. We zochten daar een plek waar we een gat in de grond konden graven naast de weg. Nadat we de truck over het gat hadden gereden, kropen we eronder en lieten de oude olie in het gat lopen. Daarna vulden we de truck met nieuwe olie en maakte het gat in de grond dicht. Zo zag niemand dat wij er waren geweest. In die tijd wist nog niemand dat olie een speciale behandeling moet ondergaan en dat je het niet zo maar weg mag gooien.
Spanish Shepherd I de berg bij Madrid

De herder kreeg de lege bak van de olie van ons. Hij was erg blij en wilde op de foto met onze truck. Nadat we de vis hadden gelost, reden we uit Spanje zonder vracht.
Er waren erg strenge regelingen voor transport in Spanje. Het werd alleen toegestaan om retour vracht te laden als je dezelfde weg nam uit Spanje als dat je Spanje in kwam. Je moest zelfs langs dezelfde douane.

Een andere keer gingen we van Madrid naar Valencia om pruimen te laden voor Noorwegen. Toen gingen we naar Madrid voor de retour vracht en we gingen via een andere grens uit Spanje dan dat we in kwamen. De douane en de politie bij de grens vonden uit dat we ons niet aan de regels hielden en daardoor kreeg Stie’s trucks geen nieuwe toestemming voor vracht in Spanje voor de komende 6 maanden.

In die periode moest Stie een truck gebruiken van een andere maatschappij om de vracht toch in Spanje te krijgen. Daarna moesten we met een lege truck van Madrid naar de Franse/Spaanse grens La Janquera rijden om Spaans fruit en groente te laden voor Noorwegen. Naast ons reden ook de Spaanse trucks naar de grens met onze vracht. Bij de grens laadden we de vracht van de Spaanse trucks op onze truck en reden zo naar Noorwegen.

-Jan Sunlay