Een kerstverhaal

Kerst 1978:
Na een fijne kerst avond, was het gezin van 7 tevreden over het eten en de cadeaus. De ouwe die voor Sties reed had voor de kerst thuis kunnen komen. Kleine kerstavond kwam hij de deur binnen en zag dat iedereen verzameld was. Na de kerst was het gedaan met de rust, dan moest hij weer op reis. Deze keer naar Hamburg in Duitsland. Deze keer was het maar een kort reisje, die even tussen kerst en oudjaar gedaan moest worden. Leeg naar beneden, bananen laden.
Het was een leuke verassing toen hij zei dat ze allemaal mee gingen. Naar beneden door Denemarken en omhoog door Jare. Het hele nest op reis. Nou ja, bijna allemaal dan.
De grote zus bleef bij oma samen met de hond van de familie. Een kleine Chow-Chow.
Stel je voor: 2 volwassenen, 4 kinderen waarvan 2 meisjes van 9 en 13 jaar en 2 jongens van 11 en 15. Bij elkaar 6 personen. Met zijn alle in de cabine van een Scania 111 met stapel bed.

Maar ach, wij zagen er geen problemen mee, en die waren er eigenlijk ook niet.
Volle cabile en daar gingen we, over Svinesund, E6 verder naar Göteborg, met de Stenaline over naar Frederikshaven en daarvandaan waren we klaar om door te rijden naar Duitsland. In het begin van Denemarken ging alles goed. Een beetje sneeuw die wat meer kerststemming gaf was toch niks om zich zorgen over te maken. En kleine toename van de wind op weg naar Frederikshaven was ook niks om je zorgen over te maken.
Dat zou snel veranderen. Want tegelijkertijd dat we van huis vandaan reden onstond er een krachtig lagendruk gebied naar het zuiden. En zeldzaam slecht weer was op weg. Wij waren gelukkig en ontwetend op weg naar het zuiden.
Als kinderen maakten we ons er niet zo druk om maar ik geloof dat vader en moeder er meer bezorgt over waren want het weer werd slechter voor iedere kilometer die we reden.

Denemarken was bijna helemaal wit van de sneeuw. Het duurde niet lang voor de uitdagingen langs de weg begonnen. stuifsneeuw die we door moesten met een lege wagen als stootram. Vader vertelde dat een VW kever bijna aangereden werd omdat hij verstopt zat onder de stuifsneeuw en pas op het laaste moment tot zicht kwam.
Hoe verder zuid we kwamen hoe groter de prolemen die we tegenkwamen. We waren nu op de vierbaans weg gekomen zuid voor Veile. Het onweer had op dit moment grote delen van het verkeer verlamt. Zowel vrachtwagens als personenauto’s stonden weer vast langs de weg.

De uitdagingen stonden in de rij. De ouwe moest meerdere keren de vrachtwagen uit om auto’s uit de weg te halen alleen vanwegen de ontbrekende ervaring met sneeuw van de bestuurder.
Er kwamen nu geruchten over een noodtoestand in Denemarken en Duitsland.
we volgden gespannen mee met het nieuws op de radio want op dit ogenblik kwam er
over meerdere afgesloten wegen en doodsgevallen dus de vrees om weer vast komen te staan werd nu serieus. Twee volwassenen en vier kinderen in een kleine kabine, weinig diesel en eten en het weer werd als maar slechter. Historisch zwaare sneeuwval. Nu raakte zelfs de kinderen bezorgt over hoe dit zou aflopen.
Maar ja, een noorse boggiwagen op deense winterwegen was toch een beter uitgangspunt als vele andere op de wegen. En met een chauffeur die eerder door winternachten had gereden kregen we het voor elkaar om tot Padborg te komen, daar wachte de Transitgården op ons, en kleine oaze in deze inferno. Diesel bij de pomp, eten en drinken in het cafe. Transitgården was pas heropent eerder in 1978 dus voor ons alle behalve voor pa was dit een splinternieuwe plek. Toen die tijd een groot spul met mooie lokalen.
1 Episode herinneren we ons goed bij de inrit naar Transitgården. Een Bedford blokkeerde de weg het verkeer in alle richtingen stond vast, hij stond daar maar te spinnen. De ouwe uit de wagen en er naar toe. Daar zat dus een gozer die op een onherkenbare taal probeerde te vertellen dat hij niet weg kwam. Daar was die ouwe het er niet helemaal mee eens dus hij jaagde de chauffeur uit de auto terwijl gelijkerteid 4 kerels uit een huisje kwamen. De ouwe in de wagen en hij wiegt de wagen twee keer naar voor en achteruit en rijd zo de Bedford uit de weg.

Wij die dit zagen waren trots op die ouwe, en die andere chauffeur geloofde zijn eigen ogen niet. De weg was weer open. Pa had geluk en we vonden een lege parkeerplek maar een paar meter van het station en cafe. Iets wat je geluk kunt noemen sinds heel het terrein vol stond met geparkeerde vrachtwagens. Hij koppelde af en kreeg het voor elkaar om bij de pomp te komen en de dieseltank te vullen.
Het was onmogelijk om verder te rijden naar Duitsland want alle wegen in Denemarken en noord Duitsland waren afgesloten wegens het slechte weer. Heel Padborg stond nu vol met weervaste wagens en mensen van verschillende nationaliteiten. We kwamen ook nog een paar Noorse chauffeurs tegen maar hebben de namen vergeten. Er waren onder andere een paar van Langtransport en een van Ford Transcontinental.
De reis verder was nu uitgesteld voor onbestemde tijd.
Wij daarentegen, wij waren klaar voor een herrinnerings waardig nieuwjaarsweekend vol met indruk en ervaringen.

Transitgården, Padborg Denemarken.
Met een lange afstand chauffeur is het wel een beetje zo dat waar je auto geparkeert staat is voor een poosje je huis, dus we maakten ons snel thuis. Transitgården was nu ons thuis.
De volwassenen vonden een tafel met collega’s en ik geloof dat er genoeg was om over te praten. Wij kinderen, ja wij vonden nieuwe speelkameraden en wij verkenden hele Transitgården en gedeeltes van Padborg terwijl we daar waren.
De volgende dag werd het weer een beetje beter en nieuwjaars avond was het onbewolkt maar het rijverbod in Duitsland verhinderde de reis, dus de rest van 1978 en 1e nieuwjaarsdag 1979 brachten we door op Transitgården.
Onder deze tijd waren er veel mensen die eten en drinken nodig hadden. Sinds dit door niemand werd verwacht was het een kwestie van tijd voor de voorzieningen in het station op waren, en oudjaarsavond was het leeg. Toen de chauffeurs naar huis belden kwamen de goedkeuringen met de lopende band. Als er vracht was met eten, drinken of brandstof mochten de zegels opengebroken worden.
Er was heel wat tonnage eten en drinken in de verschillende wagens moet je weten, dus het werd een nieuwjaars viering zonder tekort aan eten of drinken. Mamma en pappa vierde hun trouwdag nieuwjaarsavond en het cadeau van het café was een gratis viering die avond.
Hier moeten we ook lof geven aan de bediening van Transittgården die moest werken in deze periode. Er gaan geruchten om dat sommige personen in het café werkten tot ze letterlijk omvielen van vermoeidheid.
In de gang van het café hing een muntenapparaat die ijverig gebruikt werd om naar huis of het kantoor te bellen. Naar deze telefoon kon ook van huis gebeld worden maar ja niemand wist of ze naar deze telefoon belden of wanneer ze zouden bellen dus wij werden zelfgenoemde telefoon wachten. Ging de telefoon dan nam een van ons op. Diegene die belde probeerde zo goed mogelijk te verklaren wie ze probeerde te bellen en wij deden ons best om ze zo goed mogelijk te verstaan. Slecht engels van beide kanten maar de wilkracht was groot. Daarna gingen we dan het cafe in en probeerde de persoon te vinden waar de stem in de telefoon naar vroeg. Dat was niet altijd zo makkelijk in een overvol cafe met veel geroezemoes van verschillende nationaliteiten, dus dat was soms best een uitdaging.
In ons voordeel zo wist iedereen dat waneer wij ijverig het lokaal binnen kwamen dat we iemand zochten, en dan spiste iedereen zijn oren in de hoop dat ze zelf een telefoontje van thuis kregen. Wij roepten een naam uit en dan gaven de volwassenen het door verder in het lokaal. En als regel kwam het bericht aan bij de juiste persoon. Hierdoor werd iedereen beter bekend en voelde we een beetje saamhorigheid dit speciale weekend.
In het café stond er ook een eenarmige bandiet. Er waren er veel die hem gebruikten om wat tijd te doden. Ik weet niet of hij meer nam dan alleen deense munten, hij betaalde in ieder geval uit in speelmunten. Ik had geluk genoeg om 3 keer BAR te trekken en hiervoor won ik een paar honderd munten. Iedere munt had een waarde van 25Øre geloof ik, dus voor mij was dat veel geld. Maar toen in naar de bar ging om het in te wisselen wilden ze om de een of andere reden niet wisselen. Daar stond ik dan, met mijn zakken vol met speelmunten. Ik had niet genoeg rust in mijn lichaam om het allemaal op te spelen, en het was toen dat ik beter bekend werd met de chauffeur van de Bedford, de wagen die pa eerder had losgekregen. Het bleek dat hij een ijverige speler was en ik had iets wat hij kon gebruiken, speelmunten. En sinds ik 1 was van die gene die al te vroeg begon met roken had hij ook iets dat ik wilde hebben, namelijk cigaretten. Hij gaf niks om mijn gezondheid en ik had nog nooit gehoord van gokverslaving dus geen probeem. Ik kon roken en hij kon spelen.
In die dagen die voort gingen was het station ook een kleine oaze. Dit was het dichtste bij we kwamen bij een winkel met drinken, snoep, maandbladen en rekvisita dus voor ons was dit net een supermarkt. In de ene hoek stond er ook een paar sofa’s en nu het toegestaan was om de bladen uit te pakken en te lezen gebruikte mijn broer en ik ons beveel van. Er waren er blijkbaar veel die moesten lachen bij het zien van twee blonde kopjes die met grote natte ogen verdiept zaten in de deense zonden in de vorm van bladen die thuis niet alledaags waren.
De reis verder:
Tien uur eerste nieuwjaars avond werd de grens met duitsland heropent. Dit was voor de autobahn grens dus de reis ging via Kurså. De tolpapieren werden de zelfde dag behandeld en de uren er voor, dus 22:00 uur waren we klaar voor de grote loslating. Eindelijk! zelfs terwijl we geen nood leden de laatste dagen waren we absoluut klaar om verder te rijden. Omdat er geen rijverbod was in Denemarken was er een grote rij met vrachtwagens die de 1e nieuwjaarsdag gebruikte om naar de grens te komen dus hele Padborg en omgeving kookte in een begevenheid van mensen en auto’s in de uren voor afreis. Iedereen met koers voor Duitsland/Europa. Er is denk niemand die het exacte aantal vrachtwagens weet van dit convoi dat starte die winter avond maar ik denk dat er tocht een paar honderd wagens waren zonder gat er tussen.

Er werd gezegt dat het tussen de 350 en 400 vrachtwagens waren en dat geloof ik. Als iemand een speciale begevenheid op wil noemen moet het toch deze zijn. Meerdere helicopters in de lucht en een hele boel mensen langs de weg om het hele te bewonderen. Doe je ogen dicht en beeld het je in. Voor je, achterlichten zover het oog reikt en in de spiegel net zo een lange rij voorlampen. Een duizend markeringslampen hielpen ook mee om licht te schapen in een inktzwarte nacht. Een levend convoi op weg naar het zuiden met als doel europa. Een konvooi waar wij een deel van mochten zijn voor een paar uren en tientals kilometer voor we afsloegen richting Hamburg.
De volgende morgen laden we bananen. Sjouwde kisten met bananen tot de wagen vol was. Geen pallets hier, dus dit koste een deel tijd en het was ook een fisiek zware taak.
Het probleem was nu dat we een beetje te ver van Kiel vandaan waren en het al te laat was om de veerbood te halen. Op weg noordover stopte de ouwe bij een station om het kantoor te bellen en de situatie te verklaren. De stemming in de cabine was al gedaald, want we zagen al voor ons dat we weer door Denemarken heen moeten, en daar had niemand zin in.
Van het kontoor kreeg hij opdracht om zonder te stoppen door te rijden naar Kiel. Dan zouden ze van het kantoor bellen en proberen de veerboot op te houden. De ouwe reed plank gas en met spanning reden we Kiel binnen en naar beneden naar de kaai..
De weg naar de kaai was nooit zo lang als deze keer. We konden ons geluk niet op toen we de kaai op draaide en we de veerboot nog aangemeerd was.

Een snellere tolbehandeling dan die wij kregen is er niet heb ik de indruk en we waren blij dat we de boot op reden. De trossen werden losgegooid het zelfde moment dat we aanboord reden.
het waren de normale rutines aanboord, zoals je kamer vinden, douchen voor het eten, een normale reis met een veerboot.
Aan boord van de Jareline was er ook een filmvoorstelling, iets waar we altijd gebruik van maakte. Deze keer was het voor ons een nieuwe film, dit was dus voor ons de eerste keer dat we hem zagen Convoy!! Met de gebeurtenissen van de laatste dagen konden we ons echt inleven in de film. De volgende dag begonnen we de dag met ontbijt en van de veerboot rijden. Tollbehandeling met kilometer stempeling voor we verder konden rijden.
Niet lang nadat we van de boot haden gereden kwamen we aan op de losplaats in Oslo. We waren begonnen met ons voor te berijden op de laatste etappe op weg naar huis, naar Halden na een onvergetelijke kerst reis toen de ouwe de cabine weer in kwam. Er kwam een vraag van het kantoor in Lysaker. Dezelfde boot terug, laden bananen in Hamburg, en dan via Denemarken, Fredrkshaven – Gøteborg en Svinesund en dan naar huis? Natuurlijk gingen we mee. Alle zes op reis.